زبان کاملا ناشناخته ،حفظ کرد.
این حافظه ی کاملا ماشینی،در نزد کودکان خیلی بیشتر است تا درنزد افراد بالغ و به نسبتی که
شخص پیر می شود،این گونه حافظه کاهش پیدا می کند.در عوض،استعداد تداعی کردن مرکب،با
بالا رفتن سن افزایش می یابد.در نتیجه،آنچه که از یک طرف از دست می دهیم،از طرف دیگر
جبران می شود.
تکرار،به غیر این حافظه ی ماشینی(مکانیکی)،نقش مهمی را در تثبیت خاطره ها در هر سنی دارد.
آنچه را می خواهید یادبگیرید،تکرار کنید و آنرا در فاصله هایی زمانی انجام دهید.کوشش نکنید
که همه را یک بار دریک زمان به خاطر بسپارید ،بلکه به عکس،در فاصله ی زمانی متعدد به خاطر
بسپارید.
هنگامی که چیزی را مطالعه می کنید،به محض اینکه فرصت پیدا کردید،آنچه را که یاد گرفته اید
تکرار کنید.
برای به خاطر سپردن اسمی یا نشانه ی جایی،آنها را در ذهن خود چندین بار،در همان هنگام که
د رجستجوی تداعی برای آنها هستید،تکرار کنید.
سن توماس آکوئیناس نیز همین پند را در مجموعه ی آثار خود به ماداده است:
"بایدزیاددرباره ی آنچه می خواهیم به خاطر بسپاریم،فکرکنیم."
وارسطو می گوید:
"زمان مخصوصا مخرب است."
خاطره های ما براثر مرور زمان،اگر برای حفظ آنها کاری نکنیم،به تدریج از میان می
. روند.پس،حفظ آنها ساده است:دوباره دیدن(دوره کردن انها 9
آنچه را یاد گرفته اید دوباره بخوانید .بدین وسیله خاطره استحکام تازه ای پیدا میکند.
بنابراین،برای اینکه دوره (تجدید نظر)زیاد طولانی نباشد باید آن را به طور منظم انجام داد.دفترچه
ی محتوی اشعاری که می خواهید به خاطر بسپارید،تاریخها،شمارهها،جمله های
یادسپاری،جدولهای جامع،و غیره.در تازه کردن خاطرههایی که در حال فراموشی است،به شما
کمک می کند.
علامت گذاری مطالب اصلی یک کتاب،به وسیله ی مداد،نیز می تواند به ما در تجدید نظر و دوباره
خواندن آن در یک ساعت به جای خواندن تمامی آن،یاری رساند.
قانون ژوست
یکی از روانشناسان ،به نام ژوست،سرعت به خاطر سپردن یک متن را به حسب شمار خواندنها
مطالعه کرده است.
مثلا نشان داده است که اگر متنی را 6بار پی درپی بخوانند،بسیار کمتر از اینکه آنرا 6بار،بافاصله
ی زمانی 5دقیقه بخوانند،به خاطر سپرده می شود.
روانشناسان دیگر،مانند پیرون،فاصله ی زمان آرمانی(ایده آل)را برای اینکه بهترین نتیجه ها را
بدهد،بررسی کرده اند.ماهم آزمایشهای گوناگونی انجام داده ایم که ثابت می کنند که به حسب
نوع آنچه می خواهیم به خاطر بسپاریم،فاصله ی آرمانی میان خواندنها از 10 دقیقه تا 16 ساعت
تغییر می کند.دوباره خوانی،در پایین تر از 10 دقیقه زائد و در بالاتر از 16 ساعت،بخشی از آن
فراموشی میشود.
نباید این موضوع را طابق النعل پذیرفت.این قاعده به طور ساده ثابت می کند که این عمل
هنگامی که می خواهیم با سرعت بسیار به مطالعه بپردازیم و مثلا صبح و عصر،به مطالعه ادامه
دهیم،مفید واقع می شود.
فرض کنیم که می خواهید زبان انگلیسی را یاد بگیریر:یک درس را عصر یاد بگیریرد و آنرا فردا
صبح دوباره مرور کنید و سپس فردا عصر،پیش یا پس از مطالعه ،یک درس تازه رادوباره بخوانید.اگر ضمنا زبان انگلیسی،حسابداری،جبر،حقوق و جغرافیا یاد بگیرید،کار خودتان را به
جلسه های خیلی کوتاه بخش کنید:مثلا در مدت نیم ساعت،به طور متناوب پس از نخستین
مطالعه هر چه زودتر به طور کافی دوره کنید.
قانون ژوست را می توان از نظر عملی به این صورت بیان کرد:باید دوره را به قدرکافی سریع
صورت داد تا آنچه قبلا خوانده شده است،اثری به حد کافی عمیق باقی بگذارد،لیکن به قدر کفایت
تأخیرداشته باشد تا این دوباره دیدن نماینده ی کوشش بیهوده نباشد.برای کارهای عادی جاری
توصیه ی ما این است که دوره را 5تا 6ساعت بعد انجام دهید.
سازی ماشینی،صنایع شیمیایی،صنایع غذایی،آهک و سیمان،چرم و پوست
برای تسهیل این مجموعه ،قاعده ی نمادها(نشانه)را به کار ببرید:صنعت آهن سازی،بوسیله ی
تیری فولادین نشان داده می شود.برای صنعت سرب و شیشه سازی واژه ی پنجره و یک پیشخوان
قهوه خانه برای صنعت روی،یک قرع برای صنایع شیمیایی،یک رشته ی گوشت
آگن(سوسیس)برای صنایع غذایی،یک قرقره ی نخ برای صنعت نساجی،برای آهک وسیمان یک
میدان مصالح فروشی ،برای چرم یک کفش،برای صنایع پوستی پوست روباره،برای بلورسازی یک
پیاله ی بلور،برای صنایع ماشینی یک موتور.
از آنجا فهرست:تیرفولادی،پنجره،پیشخوان قهوه خانه،قرع،رشته ی گوشت آگن،قرقره،میدان مصالح
فروشی،کفش،پوست روباه،پیاله ی بلوری،موتور،بدست می آید.
کوشش برای ساختن سلسله را به عهده ی شما واگذار می کنیم(مثلا تیری از فولاد،در حال پرواز
.( در پنجره ای را می شکند،و غیره)(تمرین شماره ی 34
برای اجتناب از اشتباه،میان کشورهای گوناگون،همیشه برای یک صنعت یک واژه را به عنوان
نماد(نشانه)انتخاب نکنید:مثلا نشانه ی صنعت چرم سازی را به حسب کشورهای مختلف بوسیله
ی یک دستکش،یک کمربند،یک ساک دستی،و غیره مجسم سازید.به علاوه نخستین واژه ی
سلسله را به نام کشورمربوط پیوند دهید.مثلا در ذهن خود مجموعه ای از تیرهای فولادرا مجسم
می کنید که به طرزی پهلوی هم قرار داده شده اند که کلمه ی بلژیک را تشکیل می دهند.پس از
آن می بینید که این تیرهای فولاداز هم جدا شده و می روند پنجره ای را خراب کنند.
از تداعی های جسورانه و حتی ابلهانه،بیمی نداشته باشید ،اهمیت عمده در این است که شما این
تصویرها را در فکر ببینید.در صددآن باشید که تصویرهای متحرک(مانند
مداد،آچار،کتاب،ازنخستین مثال ما)با تصویرهای ثابت مخلوط شوند.این امر،به خاطر داشتن
سلسله را تسهیل می کند.
غالبا فرصت توسل به این روش"تداعی های تجسمی"را داریدو به ساختن سلسله ها در دو یا سه
دقیقه موفق خواهید شد و این بسیار کمترازوقتی است که مطالعه ی ماشینی معمولی بدان نیاز
دارد.