تداعی ها

این روش می تواندکاربردهای بسیاری در مطالعه ی علوم طبیعی،فیزیک،یا جغرافیاپیدا کند.مثالی
را انتخاب می کنیم.مثلا می خواهید صنایع عمده ی بلژیک را به خاطر بسپارید.برای این کار
جدول جامعی یا به طور ساده فهرستی از واژههایی که می خواهید به خاطر بسپارید درست
کنید.سپس آنها را به صورت رشته ای به وسیله ی روشی که نشان دادیم به هم مرتبط سازید.
صنایع بلژیک :صنایع آهن سازی،صنعت روی و سرب،سرامیک،شیشه سازی،بلورسازی،نساجی،خانه

سازی ماشینی،صنایع شیمیایی،صنایع غذایی،آهک و سیمان،چرم و پوست

برای تسهیل این مجموعه ،قاعده ی نمادها(نشانه)را به کار ببرید:صنعت آهن سازی،بوسیله ی
تیری فولادین نشان داده می شود.برای صنعت سرب و شیشه سازی واژه ی پنجره و یک پیشخوان
قهوه خانه برای صنعت روی،یک قرع برای صنایع شیمیایی،یک رشته ی گوشت
آگن(سوسیس)برای صنایع غذایی،یک قرقره ی نخ برای صنعت نساجی،برای آهک وسیمان یک
میدان مصالح فروشی ،برای چرم یک کفش،برای صنایع پوستی پوست روباره،برای بلورسازی یک
پیاله ی بلور،برای صنایع ماشینی یک موتور.
از آنجا فهرست:تیرفولادی،پنجره،پیشخوان قهوه خانه،قرع،رشته ی گوشت آگن،قرقره،میدان مصالح
فروشی،کفش،پوست روباه،پیاله ی بلوری،موتور،بدست می آید.
کوشش برای ساختن سلسله را به عهده ی شما واگذار می کنیم(مثلا تیری از فولاد،در حال پرواز
.( در پنجره ای را می شکند،و غیره)(تمرین شماره ی 34
برای اجتناب از اشتباه،میان کشورهای گوناگون،همیشه برای یک صنعت یک واژه را به عنوان
نماد(نشانه)انتخاب نکنید:مثلا نشانه ی صنعت چرم سازی را به حسب کشورهای مختلف بوسیله
ی یک دستکش،یک کمربند،یک ساک دستی،و غیره مجسم سازید.به علاوه نخستین واژه ی
سلسله را به نام کشورمربوط پیوند دهید.مثلا در ذهن خود مجموعه ای از تیرهای فولادرا مجسم
می کنید که به طرزی پهلوی هم قرار داده شده اند که کلمه ی بلژیک را تشکیل می دهند.پس از
آن می بینید که این تیرهای فولاداز هم جدا شده و می روند پنجره ای را خراب کنند.
از تداعی های جسورانه و حتی ابلهانه،بیمی نداشته باشید ،اهمیت عمده در این است که شما این
تصویرها را در فکر ببینید.در صددآن باشید که تصویرهای متحرک(مانند
مداد،آچار،کتاب،ازنخستین مثال ما)با تصویرهای ثابت مخلوط شوند.این امر،به خاطر داشتن
سلسله را تسهیل می کند.

غالبا فرصت توسل به این روش"تداعی های تجسمی"را داریدو به ساختن سلسله ها در دو یا سه
دقیقه موفق خواهید شد و این بسیار کمترازوقتی است که مطالعه ی ماشینی معمولی بدان نیاز
دارد.

تداعی ها

تداعی ها را به وجود بیاورید
راز حافظه های خوب تداعی است.ویلیام جیمز می نویسد:"راز یک حافظه ی خوب عبارت است از
راز تشکیل تداعی های متنوع و گوناگون،با هر دوره ای که مایلیم آنرا به خاطر بسپاریم...
...هر تداعی،برای داده قلابی می شود که بوسیله ی آن می آویزد و وسیله ای است که آن داده

را،در صورتی که در سطح نباشد،به این ناحیه انتقال دهد."

تداعی،هم برای تثبیت خاطره و هم بعدا برای به یادآوری آن ضرورت دارد.
لزومی ندارد که تداعی ها طبیعی یا منطقی باشهند.حتی اگر آنه به شکل"بیهوده گویی"هم
باشندباز به ما خدمت خوبی خواهند کرد.بعدا مواردی از آن را در مطالعه ی بهبود حافظه خواهیم
دید.
اگرمی خواهید نام شخصی که ملاقات می کنید به خاطرتان بماند،کوشش کنید که هر چه ممکن
است در موضوع این شخص و نام اوتداعی کنید.مثلا سعی کنید که از شغل آگاهی پیداکنیدومثلا
بگویید:"آقای فرهاد مانند دوست من بیژن بازرس فروش "است.خطوط چهره او را مشاهده کنید و
تداعی هایی برقرار سازید.مثلا این آقای فرهاد،سبیل بزرگی مانند برسِ ناخن پاک کن
دارد.هنگامی که او را به شما معرفی کردند،او با یکی از دوستان همسرتان،خانم هما،مشغول
پرحرفی بود.فکر کنید که "اقای فرهاد،دوست خانم هما نیز هست."دوباره آنها را در نظر بگیریدکه
هر دو در هنگام ورود شما در گوشه ی سالن،با یکدیگر حرف می زدند.فکر کنید نام فرهاد کمی
شباهت به نام یکی از مشتریان شما مثلا فرجاد دارد،اما از حیث ساختمان بدنی با هم بسیار فرق
دارند.به این ترتیب شما تداعی های متنوعی به وجود آورده اید.
حتی می توانیدتداعی های احمقانه ای از نوع"متلک یا مضمون"به وجود بیاورید.مثلا خانم هما
دارد میوه ای را گاز می زند(و او را در حال گاز زدن میوه نمایش می دهید)این تداعی با آن که بی
معنی و مضحک است،ولی مؤثر است.حتی می توان گفت که هر چه تداعی مضحک تر باشد،بیشتر
مؤثر است.
برای به خاطر سپردن ریش تراش برقی خود در مسافرت ،این ریش تراش را با جامه دان خود
تداعی کنید.مثلا فکر کنید:جامه دان من از چرم صاف درست شده است و نیازی به ریش تراش
ندارد.در همین حال تصورکنید که جامه دان با تیغ الکتریکی تراشیده شده است.
این کار مضحک است،ولی درتقویت حافظه مؤثر است.هنگامی که بعدها شما جامه دان خود را
بیرون می آورید،به ریش تراش برقی خود فکر خواهید کرد،زیرا تداعی انجام داده اید.

مشاهده

معنی"مشاهده کردن"را همه ی مردم می دانندو با این حال معمولا بسیار بد مشاهده می
کنند.فرض کنیم که شما باید بنای مجللی را،مثلا یک اوپرا را مشاهده کنید،اگرشما
،مانند 99 درصداشخاص عمل کنید،بی شک از طول به عرض و از بالا به پایین و از یک جزءبه جزء
دیگر و غیره نگاه خواهید کرد.اگر پس از 48 ساعت،از شما شرح دقیقی از اوپرا را بخواهند،به
خوبی از عهده ی شرح آن بر نخواهید آمد؟چرا؟برای این که شما نگاه کرده اید،ولی مشاهده نکرده
اید.
الف-مشاهده را ازشکلهای کلی مانند:مربع مستطیل،مثلث،کره و همچنین توزیع آنها،آغز کنید.
ب-ابعاد و تناسب آنها،مانند طول نسبت به ارتفاع،و غیره را بررسی کنید.
57 درس برای تقویت حافظھ Inapply.ir
50
ج -طرزبنا را بررسی کنید:جلوخان،زاویه ها،ستونها،پنجره ها،اشکوب ها،سقفها....
د-جزئیات آنرا بررسی کنید:گیلویی ها،کنده کاری ها،بند وبستهای آهنی،نمونه های
تزییهنی،وغیره.
با این نحوه عمل کردن،یک مشاهده واقعی انجام می دهید که در حافظه ی شما تأثیر بادوامی
برجا می گذارد.
این روش مشاهده ،تنها برای بنایی مجلل و با ارزش نبوده،بلکه در همه جاکاربرد دارد:چشم
اندازها،منظره ها،اشیاء،گیاهان،چهره ها و غیره .
همیشه مرحله به مرحله به ترتیب زیر عمل کنید:
-مشاهده ی شکل عمومی و حجم،
-مشاهده و ارزیابی ابعاد و نسبتها،
-ساختارعمومی (روند،منظره،سبک،رنگ،وغیره)،
-بررسی بخشهای مختلف،
-بررسی جزئیات کوچکتردردرون این بخشها.ج -طرزبنا را بررسی کنید:جلوخان،زاویه ها،ستونها،پنجره ها،اشکوب ها،سقفها....
د-جزئیات آنرا بررسی کنید:گیلویی ها،کنده کاری ها،بند وبستهای آهنی،نمونه های
تزییهنی،وغیره
-مشاهده ی شکل عمومی و حجم،
-مشاهده و ارزیابی ابعاد و نسبتها،
-ساختارعمومی (روند،منظره،سبک،رنگ،وغیره)،
-بررسی بخشهای مختلف،
-بررسی جزئیات کوچکتردردرون این بخشها.
شکل سقف چگونه است؟سقف مثلثی شکل است.آیاارتفاع آن بیشتر از عرض آن است؟نه،ارتفاع
 آن از عرض آن کمتر است.چند ستون دارد؟ 8ستون در جلوخان آن وجود دارد
این تمرینی برای تمرکز و بسیار آسان و خوب است:از 200 تا 2 را وارونه،به طوری بشمارید که هم
191 ،وغیره. -194-197- رقم ،از رقم بزرگتر خود 3واحد کمترداشته باشد:

چگونه مشاهده کنیم؟

معنی"مشاهده کردن"را همه ی مردم می دانندو با این حال معمولا بسیار بد مشاهده می
کنند.فرض کنیم که شما باید بنای مجللی را،مثلا یک اوپرا را مشاهده کنید،اگرشما
،مانند 99 درصداشخاص عمل کنید،بی شک از طول به عرض و از بالا به پایین و از یک جزءبه جزء
دیگر و غیره نگاه خواهید کرد.اگر پس از 48 ساعت،از شما شرح دقیقی از اوپرا را بخواهند،به
خوبی از عهده ی شرح آن بر نخواهید آمد؟چرا؟برای این که شما نگاه کرده اید،ولی مشاهده نکرده
اید.
الف-مشاهده را ازشکلهای کلی مانند:مربع مستطیل،مثلث،کره و همچنین توزیع آنها،آغاز کنید.
ب-ابعاد و تناسب آنها،مانند طول نسبت به ارتفاع،و غیره را بررسی کنید.
ج -طرزبنا را بررسی کنید:جلوخان،زاویه ها،ستونها،پنجره ها،اشکوب ها،سقفها....
د-جزئیات آنرا بررسی کنید:گیلویی ها،کنده کاری ها،بند وبستهای آهنی،نمونه های
تزییهنی،وغیره.
با این نحوه عمل کردن،یک مشاهده واقعی انجام می دهید که در حافظه ی شما تأثیر بادوامی
برجا می گذارد.
این روش مشاهده ،تنها برای بنایی مجلل و با ارزش نبوده،بلکه در همه جاکاربرد دارد:چشم
اندازها،منظره ها،اشیاء،گیاهان،چهره ها و غیره .
همیشه مرحله به مرحله به ترتیب زیر عمل کنید:
-مشاهده ی شکل عمومی و حجم،
-مشاهده و ارزیابی ابعاد و نسبتها،
-ساختارعمومی (روند،منظره،سبک،رنگ،وغیره)،
-بررسی بخشهای مختلف،
-بررسی جزئیات کوچکتردردرون این بخشها.ج -طرزبنا را بررسی کنید:جلوخان،زاویه ها،ستونها،پنجره ها،اشکوب ها،سقفها....
د-جزئیات آنرا بررسی کنید:گیلویی ها،کنده کاری ها،بند وبستهای آهنی،نمونه های
تزییهنی،وغیره
-مشاهده ی شکل عمومی و حجم،
-مشاهده و ارزیابی ابعاد و نسبتها،
-ساختارعمومی (روند،منظره،سبک،رنگ،وغیره)،
-بررسی بخشهای مختلف،
-بررسی جزئیات کوچکتردردرون این بخشها.
شکل سقف چگونه است؟سقف مثلثی شکل است.آیاارتفاع آن بیشتر از عرض آن است؟نه،ارتفاع
آن

از عرض آن کمتر است.چند ستون دارد؟ 8ستون در جلوخان آن وجود دارد

چه کسانی به این حافظه نیاز دارند

چه کسانی به این حافظه نیاز دارند
همه ی مردان و زنان در هر سن و سالی که باشند و شغل و حرفه آنها هر چه باشد به این روش
نیاز فراوان دارند دانشجویان،پزشکان ،نمایندگان،وکلای
دادگستری،مهندسان،هنرپیشگان،کارمندان،فروشندگان،منشی ها،بازرگانان،سیاست مداران،روزنامه
نگاران و غیره،به یاری این دوره ی درس و با اندکی کوشش همه ی آنچه را که فراگرفته اند به یاد
می آورند و از وقت خود استفاده می کنند و سریع تر پیشرفت می کنند همه ی این مطالب ثابت
می کند که حافظه،موفقیت ایشان را در زندگی خصوصی نیز مانند زندگی حرفه ای و شغلی آسان
تر کرده است هرکس با هر سطح دانش و سنی از این روش سود می برد مطلقا هیچ گونه مرزی از لحاظ بالا
بودن سن برای توسعه و رشد حافظه وجود ندارد (روان شناسان در این موضوع اتفاق نظر دارند)
برای کودکانی که سن آنها هنوز به 14 سال نرسیده است و از حافظه کافی برخوردار نیستند
توصیه می کنیم که اولیاء ایشان این روش را خودشان مطالعه کنند و سپس برای کودکان خود آن چه را بنظر مشکل می آید توضیح دهند برای راهنمایی والدین کودکان شرح مختصری در آغاز
درس داده شده است